خوب میرویم سراغ قسمت اصلی آموزش که انواع جعبه فیوز برق ساختمان را یاد بگیریم جهت نصب جعبه فیوز
نصب جعبه فیوز در کنتور تک فاز
نحوه نصب جعبه فیوز برای کنتور تک فاز – زمانی کاربرد دارد که در کنار کنتور ما کلید نشتی جریان نصب شده باشد و در جعبه فیوز نیاز به نصب کلید نشتی جریان نداریم.
نحوه نصب جعبه فیوز برای کنتور تک فاز – زمانی کاربرد دارد که در کنار کنتور ما کلید نشتی جریان نصب نشده باشد (کنتور های قدیمی اغلب ندارند) و در جعبه فیوز نیاز به نصب کلید نشتی جریان داریم.
نحوه نصب جعبه فیوز برای کنتور سه فاز – زمانی کاربرد دارد که در کنار کنتور ما کلید نشتی جریان نصب شده باشد و در جعبه فیوز نیاز به نصب کلید نشتی جریان نداریم.
نحوه نصب جعبه فیوز برای کنتور سه فاز – زمانی کاربرد دارد که در کنار کنتور ما کلید نشتی جریان نصب نشده باشد (کنتور های قدیمی اغلب ندارند) و در جعبه فیوز نیاز به نصب کلید نشتی جریان داریم.
آموزش ویدیویی نحوه نصب جعبه فیوز
اگر آموزش های گذشته ما را چه رایگان و چه غیر رایگان دنبال کرده باشید حتما میدانید که اغلب آموزش ها مربوط به کنترل الکتروموتور بوده و از جهات مختلف کنترل کردن و حفاظت کردن الکتروموتور ها برای ما یکی از اصلی ترین موارد آموزشی بوده و به صورت تخصصی این مورد رو آموزش داده ایم،حال میپردازیم بهکنترل الکتروموتور DC.
پس میدانیم که الکترو موتور ها در صنعت یکی از پایه ای ترین موارد ها است و تقریبا از هر دستگاهی در صنعت یا با الکتروموتور ها کنترل می شود و یا با پنوماتیک
دراین آموزش میخواهیم به خود الکترو موتور ها بپردازیم و از آنجایی که کیفیت آموزش برای مان اهمیت بالایی دارد، به صورت تخصصی الکتروموتور های DC را از پایه تا سطح پیشرفته به صورت تئوری و عملی مورد تحلیل و بررسی قرار داده ایم.
الکتروموتور DC یک موضوع پایه است که کاملاً موثر برای ورود به عرصه الکترومغناطیس و گام نخست برای مطالعه بروی الکتروموتور های AC هستند، چرا که با فهم مفاهیم پایه از موتور های DC میتوان به استدلال نهایی از سیستم های قدرت رسید و پس از آن سراغ موتور های AC رفت تا به درک بالایی از این مبحث رسید.
اگر با الکترو موتور های آشنایی ندارید ممکن است برایتان این سوال پیش بیاید که موتور های DC چیست؟
موتور های DC یا همان جریان مستقیم نوعی از الکتروموتور ها هستند و اولین و قدیمی ترین نوع موتور های موجود در دنیا می باشند و جزء موتور های کلاسیک دسته بندی می شوند ولی به دلیل سهولت در استفاده و همچنین آسان بودن کنترل سرعت و گشتاور (کنترل پذیری)، موتور های محبوبی هستند. همچنان در برخی صنایع از آنها استفاده میشود. در کارخانه های مختلف و در بسیاری از لوازم های خانگی و ابزار آلات مانند جارو برقی، دریل، سنگ فرز، و… از این نوع موتور ها استفاده میشود. لذا برسی و مطالعه این نوع موتور ها بسیار سودمند بوده و بینشی عمیق برای فهم روش های کنترل پیشرفته را فراهم می آورد.
اگر به دنبال یادگیری موتور های خاص هستید و میخواهید از پایه مبحث الکترو موتور ها را به زبان ساده و روان یاد بگیرید، پیشنهاد میکنیم حتما این بسته را تهیه نمایید.
۳۰ عدد ویدیوی آموزش بررسی الکتروموتور های DC با مدت زمان ۴ ساعت و ۱۰ دقیقه
یک جزوه ۳۹ صفحه ای در قالب PDF
در ابتدا مباحث تئوری را مورد بررسی قرار خواهیم و به به صورت آسان موارد تخصصی که برای شروع نیاز است را به صورت تئوری مورد بررسی قرار خواهیم داد.
مورادی همچون:
انواع موتور های DC
انواع سیم پیچی های موتور های DC
تئوری میدان های مغناطیسی
مکانیزم سیم بندی انواع موتورهای DC
سپس سراغ موارد عملی خواهیم رفت و نحوه راه اندازی انواع موتور های DC را یاد میگیرم و نحوه تغییر دور موتور در انواع الکتروموتور های DC را بررسی میکنیم و یه صورت کلی موارد زیر مورد بررسی قرار خواهند گرفت:
مثال های تصویری از راه اندازی انواع موتور های DC
نحوه سر بندی انواع موتور های DC
نقشه های سربندی انواع موتور های DC
معرفی کاربرد تک تک موتور های DC
آشنایی با موتور های یونیورسال
آموزش قوانین دست راست در سیم پیچی
آموزش نحوه محاسبه مقدار تقریبی گشتاور موتور به روش کاملا علمی همراه با مثال عملی
چیلر چیست؟ چیلر هوا خنک چیست و چگونه نصب میشود؟ یا چه کاری انجام میدهند و مکانیزم برق چیلر به چه صورت است؟
ممکن است این سوال ها برای شما پیش بیاید و به دنبال پاسخی برای آنها باشید.
در این آموزش در میخواهیم به چیلر های هوا خنک بپردازبم؛ این که چگونه عمل میکنند قسمت های برق چیلر چگونه است فرایند خنک کاری به چه صورت است و…
چیلر ها دستگاهی هستند که به وسیله فرایند تقطیر و تبخیر یک مبرد در حال حرکت، گرما را از قسمتی به قسمت دیگر انتقال میدهند که این فرایند در حال چرخش است، شاید برایتان سوال پیش بیاید که منظور از مبرد چیست!
مبرد به زبان ساده اگر بگوییم یک ابزار آزمایشگاهی است که جهت سرد کردن بخار و تبدیل آن به مایع استفاده می شود که از مکانیزم این ابزار در چیلر ها جهت خنک کردن استفاده میشود که بخار در چیلر همان گاز مبرد معروف است.
تصویر یک نمونه مبرد و گاز مبرد را در پایین مشاهده میکنید.
حالا که به صورت کلی با چیلر ها اشنا شدیم میپردازیم به چیلر تراکمی هوا خنک:
یک نوع چیلری از انواع چیلر ها، چیلر تراکمی هوا خنک است که میخواهیم به آن بپردازیم، چیلر هوا خنک یک سیستم سرمایشی یا همان برودتی است که در جاهای مختلفی مثل ساختمان های تجاری، در اماکن اداری و… مورد استفاده قرار میگیرد تا دمای محوطه را خنک کند.
اساس کار به این صورت است که چیلر ها آب را برای مان خنک میکنند و آن را به سمت هوا ساز ها پمپاژ کرده و از این طریق یک هوای خنک ایجاد میشود که این هوا توسط کانال ها به مکان دلخواه منتقل می شود تا دما و رطوبت آن مکان به حد مطلوب برسد.
در تصویر زیر عملکرد یک نمونه چیلر را مشاهده می کنید:
در ویدیوی پایین برق یک دستگاه چیلر را بررسی کرده ایم تا بهتر با فرایند برق رسانی به چیلر ها آشنا شوید:
ادامه مطلب و مشاهده ویدیوی بررسی برق چیلر تراکمی
در آموزش های گذشته راجع به کلید نشتی جریان صحبت کردیم و گفتیم که برای جلوگیری از برق گرفتگی یا آتش سوزی از انواع کلید های نشتی جریان استفاده میکنیم، اما کلید های نشتی جریان هم در میزان حساسیت و هم در میزان تحمل جریان به رنج های جریانی خاصی محدود است ولی رله ارت فالت که به رله نشتی جریان نیز معروف است این محدودیت ها را برای مان کمتر می کند.
در حقیقت این رله به همراه سی تی کور بالانس که در ادامه با آن بیشتر آشنا خواهیم شد جریان های نشتی را تشخیص می دهد و در میزان حساسیت و زمان قطعی ما تنظیم میکنیم اگر نشتی جریان داشتیم رله عمل میکند و فرمان قطع را به کنتاکتور یا کلید اتومات صادر میکند.
سی تی کور بالانس یا Core balance current transformers) CBCT ) نوعی ترانس جریان است که نشتی جریان را تشخیص می دهد، که برای نصب آن، ما سیم های فاز و نول منهای سیم ارت را داخل آن عبور میدهیم.
این نوع سی تی ها در کلید های نشتی جریان نیز مورد استفاده قرار میگیرد؛ در کنار این رله یعنی رله نشتی جریان، سی تی کور بالانس را نصب میکنیم تا جریان نشتی را به وسیله میدان مغناطیسی حول سیم تشخیص داده و این تشخیص را به رله نشتی جریان منتقل کرده و در نهایت رله هم وظیفه قطع و وصل در زمان های لازم را دارد.
به عبارتی سی تی های کور بالانس و رله ارت فالت مکمل یکدیگر بوده و در کنار هم عملکرد لازم را انجام میدهند.
در تصویر زیر نحوه نصب وسیم بندی رله و سی تی کوربالانس جهت فرمان دادن به کنتاکتور را مشاهده کنید.
نکته: همانطور که در ویدیوی بالا توصیخ دادیم وقتی از کنتاکتور جهت قطع و وصل مدار استفاده میکنیم میبایست از پیچ شماره ۱۸ جهت خروجی رله استفاده کنیم.
توضیحات کامل راجع به این مدار در ویدیو بالا گفته ایم پس اگر ویدیو را مشاهده نکرده اید پیشنهاد میکنم حتما ویدیو را به صورت کامل ببینید.
وقتی به مدارات فرمان و قدرت و مواردی که در برق صنعتی مورد نیاز است تسلط پیدا کردیم نیاز است وارد مبحث PLC شویم برنامه نویسی PLC را یاد بگیریم.
آموزش رله هوشمند لوگو نقطه شروع ورود به حوزه PLC هست و همانطور که میدانید رله هوشمند لوگو یک مینی پی ال سی محسوب می شود که در این آموزش میخواهیم به برنامه نویسی مینی پی ال سی ها بپردازیم و با انواع امکاناتی که در مینی پی ال سی ها است آشنا شویم.
-در این دوره ابتدا حدود نیم ساعت با کاربرد های رله هوشمند، انواع پی ال سی ها، امکاناتی که این دستگاه در اختیار مان قرار میدهد،بررسی اجزای داخلی و ظاهری و… آشنا می شویم.
-سپس به صورت عملی به دو مدل رله هوشمند خواهیم پرداخت که یکی لوگو ۸ زیمنس هست و یکی هم مینی پی ال سی ایرانی که و مزایا و معایب هر کدام را تشریح خواهیم کرد.
-بعد این موارد به نحوه نصب درایور روی کامپیوتر، نحوه اتصال دو ستگاه به کامپیوتر و همچنین نحوه انتقال برنامه از کامپیوتر به لوگو و بالعکس را یاد خواهیم گرفت.
-پس از یادگیری موارد بالا سراغ برنامه نویسی لوگو به روش FBD یا همان بلوکی می رویم و بلوک های استفاده شده در نرم افزار را تک به تک بررسی کرده و نحوه عملکرد هر مورد آشنا خواهیم شد.
-در خلال یاد گیری برنامه نویسی با روش بلوکی به روش نردبانی یا همان لدر نیز اشاره خواهیم کرد و توضیخاتی را خدمت تان ارائه کرده ایم.
-همچنین تعدادی مثال های عملی در انتهای دوره با هم بررسی خواهیم کرد با با استفاده از بلوک هایی که یاد گرفته ایم برنامه هایی را نیز اجرا کنیم.
-در کنار آموزش های ویدیویی سورس مثال های آماده نیز برایتا قرار داده ایم که درک آموزش برای تان بهتر شود.
-همچنین یک فایل PDF برای تان ارسال میکنیم که حاوی مثال های مختلف از برنامه نویسی ها و همچنین نحوه سیم بندی هر برنامه است.
۶۶ویدیوی آموزش رله هوشمند لوگو با مدت زمان ۵ ساعت.
جزوه مثال هایی از برنامه نویسی به همراه نحوه سیم بند.
سورس مثال های کاربردی.
PLC1چیست؟
۲چرا از رله های هوشمند استفاده کنیم؟
۳ساختمان PLC چگونه است؟
۴دسته بندی سخت افزاری PLC
۵موارد کاربرد رله های هوشمند
۶دسته بندی توابع برنامه نویسی
۷روش های نصب لوگو
۸بررسی نکات حفاظتی هنگام راه اندازی
۹نحوه اتصال سنسور دما در ماژول آنالوگ
۱۰روش نصب مصرف کننده در خروجی رله ای و ترانزیستوری
۱نصب نرم افزار
۲نصب درایور
۳بررسی اسمارت لوگو و اجزای آن
۴بررسی لوگو ۸ زیمنس و اجزای لوگو
۵برنامه دادن به لوگو
۰مقدمه کار با نرم افزار LOGO SOFT COMFORT
۱ورودی و خروجی
۲بررسی عملکرد ست ریست
۳استفاده از کلید های جهت دار در برنامه نویسی
۴بررسی بلوک AND
۵بررسی بلوک NOT
۶بررسی بلوک NOR
۷بررسی بلوک AND EDGE
۸بررسی بلوک NAND EDGE
۹بررسی بلوک XOR
۱۰بررسی بلوک NAND
۱۱برنامه نویسی نردبانی یا لدر
۱۲مثال برنامه نویسی مدار لحظه ای و دایم کار
۱۳بررسی عملکرد تایمر تاخیر در وصل
۱۴بررسی عملکرد تایمر تاخیر در قطع
۱۵بررسی عملکرد تایمر تاخیر در قطع و وصل
۱۶بررسی عملکرد تایمر تاخیر در وصل ورودی لحظه ای
۱۷بررسی بلوک wiping relay
۱۸تایمر های سیکل ساز محدود
۱۹تایمر تولید کننده پالس
۲۰تایمر با زمان تصادفی
۲۱تایمر راه پله با قطع هشدار دهنده
۲۲تایمر راه پله با قابلیت وصل دائم
۲۳تایمر هفتگی سه حالته
۲۴تایمر های سالانه و ماهانه
۲۵تنظیمات ساعت نجومی در لوگو
۲۶تنظیم تاریخ و زمان در سخت افزار لوگو
۲۷کرنومتر و نمایش اعداد روی صفحه
۲۸معرفی کلید های روی لوگو تی دی
۲۹شمارنده بالا رونده و پایین رونده
۳۰بررسی فلگ و نمایش گر شمارنده
۳۱شمارنده زمان تعمیر نگهداری
۳۲شمارنده با ورودی فرکانسی و استفاده از ورودی فرکانسی
۳۳تنظیمات راه انداز آستانه آنالوگ
۳۴تنظیمات ورودی آنالوگ
۳۵تنظیمات مقایسه گر آنالوگ
۳۶تقویت سیگنال آنالوگ
۳۷کنترل خطای آنالوگ
۳۸فعال ماندن مدار آنالوگ در بازه محدود
۳۹آنالوگ مولتی پلکسر
۴۰وصل مدار آنالوگ در بازه محدود
۴۱شیب آنالوگ
۴۲بررسی بلوک pi controller
۴۳مدولاسیون عرض پالس
۴۴صاف کننده خطای آنالوگ
۴۵ثبت مقادیر حداقل و حداکثر آنالوگ
۴۶مقدار متوسط آنالوگ
۴۷رله پالسی
۴۸کلید نرم افزاری
۴۹رمز گذاری و پاک کردن رمز روی لوگو
۵۰سیم بندی کنترل فاز و بی متال
۵۱برنامه نویسی کنترل فاز و بی متال
۵۲خاموش و روشن کردن دو مصرف کننده با یک شستی
۵۳مدار پرده کرکره ای-عملی (چپگرد راست گرد با دو شستی و اینترلاک)
آموزش PLC به زبان ساده موضوع این آموزش اتوماسیون صنعتی در کالنجی است و در یک مقاله مختصر و مفید سعی داریم آموزش PLC به زبان ساده و روان را خدمت شما ارائه کنیم
امروزه استفاده از رله های قابل برنامه ریزی در صنعت غیرقابل انکار است از کارخانجات کوچک و ساختمان های مسی گرفته تا کارخانجات بزرگ، استفاده از رله ها و PLC ها را از مومات کار خود دانسته اند. از آن جایی که استفاده از مدارات فرمان و قدرت به تنهایی باعث افزایش حجم کار و پیچیدگی برخی از مدارات می شود استفاده از رله های برنامه ریزی با قابلیت طراحی بسیار آسان، اهمیت آن را دوچندان می کند به همین خاطر میخواهیم آموزش PLC به زبان ساده را در این مقاله یاد بگیریم.
در آموزش های گذشته به معرفی انواع پی ال سی ها پرداختیم و توضیح دادیم که انواع PLC ها به چند دسته تقسیم بندی می شوند،پیشهاد میکنم قبلاز مطالعه این مقاله، با انواع پی ال سی ها در لینک زیر آشنا شوید:
قبل از این که به آموزش PLC بپردازیم بهتر از از در چند سطر به عبارت PLC بپردازیم و سپس آموزش PLC را دنبال کنیم.
PLC مخفف عبارت Programmable Logic Controller می باشد، که به معنای کنترل کننده منطقی قابل برنامه ریزی است. در واقع مجموعه ای از سخت افزار و نرم افزار است که عمل کنترل را ساده و انعطاف پذیرمی نماید که به دلیل ویژگیهای خاصش بیشتر برای کنترل فرایندهای مکانیکی یا صنعتی مانند خطوط تولید کارخانه ها و همچنین طراحی BMS می توان از PLC استفاده نمود.
PLC توسط شخصی به نام ریچارد مورلی که به آن پدر PLC هم می گویند ساخته شد.
در صنعت، رله های قابل برنامه ریزی مختلف با اسامی گوناگون وجود دارد که از مقایسۀ آن ها می توان دریافت نحوۀ اتصال و سیم کشی انواع رله ها تقریباً با یک دیگر یکسان اند و تنها از نظر شکل نرم افزار و نحوۀ برنامه ریزی تفاوت هایی دارند.
امروزه رله های قابل برنامه ریزی، فصل مشترک فعالیت بسیاری از برق کاران و حتی مشاغل مرتبط با رشتۀ برق شده است و در طراحی و سیم کشی برق، مثل نورپردازی ها و روشنایی خودکار ساختمان ها می توان آن را به کار گرفت. هم چنین از این رله می توان در سیستم های حفاظتی و ساختمان های هوشمند به عنوان یک کنترل کننده در کنار سایر قطعات هوشمند استفاده کرد و این سیستم ها را توسعه داد.
رله های قابل برنامه ریزی می تواند با دریافت پیامک، سیستمی را فعال کند یا دارای اپلیکیشنی باشد که با استفاده از تلفن همراه هوشمند، فرمانی را برای راه اندازی و خاموش کردن سیستمی به کار گیرد.
رلۀ قابل برنامه ریزی یا PLC ها در بعضی از تابلوهای برق مثل کنترل موتورخانۀ ساختمان ها، دستگاه های دارای دو یا چند موتورالکتریکی، کارگاه های کوچک صنعتی و نظایر آن نیز مشاهده می شود. حتی می توان با استفاده از رلۀ قابل برنامه ریزی، عوامل فیزیکی مثل فشار، دما و نظایر آن را کنترل نمود؛ این نوع کنترل در تأسیسات الکتریکی کاربرد فراوان دارد.
در گذشته وظیفۀ PLC بر عهده مدارات فرمان رله ای بود که استفاده از آن ها در محیط های صنعتی جدید منسوخ شده است. در سیستم های رله ای با افزایش تعداد رله، حجم و پیچیدگی مدار فرمان بسیار زیاد شده و موجب افزایش قیمت آن می گردد. اگر در سیستم های رله ای نیاز به تغییر منطق کنترل باشد و یا در این سیستم مشکلی به وجود آید، کاری زمان بر و مشکل خواهد بود. هدف ساخت PLC جایگزینی با مدارات رله ای و پیچیده بود اما با پیشرفت تکنولوژی قابلیت های چشمگیری به PLC اضافه شدند که می توان به انواع شبکه ها، سیگنال های آنالوگ، محاسبات پیچیده و ورودی های سرعت بالا اشاره نمود.
به طور کلی رله های منطقی قابل برنامه ریزی از دو جزء اصلی تشکیل می شوند:
۱- اجزای ظاهری
۲- اجزای داخلی
رله های قابل برنامه ریزی از نظر ظاهری دارای اجزای زیر هستند:
۱- ورودی ها:
ورودی ها را با حرف I و یک شماره، مانند I1 و I2 و I3 و … در محل ترمینال های ورودی رله نشان می دهند. تعداد ورودی ها معمولاً ۶ تا ۱۲ عدد و یا بیشتر است. شستی ها، میکروسوییچ ها و عواملی که وظیفۀ وصل و قطع مدار را عهده دار باشند به این قسمت متصل می شوند.
۲- خروجی ها:
خروجی ها را با حرف Q و یک شماره، مانند Q1 و Q2 و Q3 و … در محل ترمینال های خروجی نشان می دهند. بوبین کنتاکتورها به این محل متصل می شوند. تعداد خروجی ها معمولاً ۴ تا ۶ عدد و یا بیشتر است. خروجی های رله های قابل برنامه ریزی در دو نوع رله ای و ترانزیستوری ساخته می شود این موضوع نوع سیم کشی آنها در خروجی را تحت تأثیر قرار می دهد.
۳- محل تغذیه:
مقدار ولتاژ مورد نیاز رله ۱۲ ولت، ۲۴ ولت مستقیم (DC) و یا ۲۳۰ ولت متناوب (AC) است. معمولاً محل تغذیه با حروف N و L مشخص شده؛ تغذیه اولین ترمینال های سمت چپ هر رله را تشکیل می دهد
۴- نمایشگر :LCD
وسیله ای برای مشاهده برنامه ریزی دستی یا نمایش پیام است.
۵- کلیدهای معمولی و جهت دار:
برای برنامه ریزی دستی از کلیدهای جهت دار استفاده می شود.
۶- محل اتصال کابل
یک سر کابل ارتباطی RS232 یا USB را به رله و سمت دیگر را به کامپیوتر اتصال داد. در نمونه های جدید از کابل شبکهLAN RG45 برای ارتباط با رله استفاده می شود.
۷- حافظه جانبی
با برداشتن درپوش آن می توان مموری کارت را به دستگاه اضاف کرد و حتی برنامه را از طریق مموری کارت به دستگاه وارد کرد.
اجزای داخلی این رله ها از یک برد الکترونیکی به همراه یک سری قطعات الکترونیکی تشکیل شده است و بر پایۀ اصول و توابع منطقی کار می کند. این قسمت خود از سه جزء تشکیل شده است:
۱- پردازشگر:
انجام کارهای محاسباتی و مقایسه و نتیجه گیری فعالیت های منطقی به عهدۀ این بخش است.
۲- حافظه:
وظیفۀ این قسمت نگهداری و ذخیرۀ اطلاعات است.
۳- منبع تغذیه:
تأمین ولتاژ مورد نیاز رله ها به عهدۀ این قسمت است.
اصطلاحاً به مجموعه سه جزء فوق، واحد پردازش مرکزی CPU یا مغز سیستم می گویند.
مطاله ادامه این مقاله به صورت کامل در لینک زیر
کلیدهای مدارشکنها در اندازههای مختلفی ساخته میشوند و میتوانند از یک کلید کوچک مورد استفاده در یک منزل تا یک کلید بزرگ که برای محافظت مدارهای ولتاژ بالا و تغذیۀ یک شهر به کار میرود متفاوت باشند.
مورد مصرف این کلیدها عمدتأ در ورودی تابلوها میباشد و در همۀ تابلوهای برق فشار ضعیف مانند صنایع سیمان؛ نفت و مخابرات مورد استفاده قرار میگیرد که هم جریان بالایی دارد و هم برقراری (Selectivity) کامل بین کلیدهای ورودی و کلیدهای خروجی که معمولأ از نوع کلید اتوماتیک (کمپکت) میباشند ضروری است.
عملکرد این نوع مدار شکن با بقیۀ انواع مدار شکن ها متفاوت است، هدف اصلی تمام مدار شکن ها جلوگیری از ایجاد جرقه بعد از جریان صفر با ایجاد یک وضعیت که در آن کنتاکت فاصله در برابر ولتاژ مجدد سیستم مقاومت می کند. هدف مدار شکن های هوایی هم همین گونه است اما با روشی متفاوت؛ برای قطع قوس الکتریکی یک ولتاژ آرک بیشتر از ولتاژ تغذیه ایجاد می کند، ولتاژ قوس به عنوان حداقل ولتاژ مورد نیاز حفظ قوس الکتریکی است، این مدار شکن ولتاژ آرک را با سه روش اصلی متفاوت افزایش می دهد:
با خنک کردن پلاسمای جرقه ولتاژ آرک را افزایش می دهد، همانطور که درجه حرارت قوس پلاسما کاهش می یابد، تحرک ذرات در قوس پلاسما کم می شود بنابراین گرادیان ولتاژ بیشتر برای حفظ قوس الکتریکی مورد نیاز است.
ممکن است ولتاژ قوس، طول مسیر قوس را افزایش دهد. وقتی طول مسیر قوس افزایش می یابد مقاومت مسیر افزایش می یابد از این رو برای حفظ همان قوس، ولتاژ بیشتری نیاز است تا در سراسر مسیر قوس استفاده شود، این بدان معناست که ولتاژ قوس افزایش یافته است، تقسیم قوس به تعداد قوس های سری نیز ولتاژ قوس را افزایش می دهد.
در هنگام بروز خطا رلۀ الکترونیکی به کمک ترانس های نمونه بردار جریان خطا را حس کرده و طی زمان معینی فرمان دشارژ فنر به عبارتی فعال ساحتن مکانیزم جریان قطع توسط کلید صادر می گردد. به طور کلی مکانیزم شارژ کلیدها یا به شکل گردننده (Rotary) است و یا به صورت فنر شارژ شده (Spring Charged) است.
کلیدهای هوایی دارای رله هایی که در داخل خود کلید جاسازی شده اند (Built-in) میباشد، ویژگی این رلهها خاصیت تأخیری یا Time Delay آن هاست که عنصر اصلی در تأمین هم برقراری از طریق صدور فرمان قطع با تاخیر میباشند.
هم برقراری همان پدیدۀ تقدم قطع در خروجیها نسبت به ورودی هاست، به این معنی که اگر خطایی در یک فیدر خروجی رخ داد، ابتدا کلید خروجی قطع شود و در صورت تداوم خطا روی مدار و عمل نکردن کلید خروجی، کلید ورودی با تاخیر کل تابلو را بی برق میکند. اهمیت این موضوع در این است که در صورت وقوع خطا در یکی از خروجیها کل تابلو بی برق نشود.
در این نوع از کلیدهای فشارقوی، نیز مانند بقیۀ انواع کلیدهای فشارقوی برای خاموش کردن جرقۀ ناشی از قطع جریان، باید مکانیزمی در نظر گرفته شود. در کلیدهای هوایی، از محفظههای جرقهگیر بزرگ جهت خاموش کردن جرقه استفاده میشود. این محفظهها از جنس سیلیس و یا آزبِست بوده و به صورت مشبک و لایه لایه ساخته میشوند. جرقهگیر، باعث تقسیم جرقه به جرقههای کوچکتر شده تا این جرقهها زودتر خاموش شوند.
این کلیدها دارای دو نوع کنتاکت هستند. کنتاکتهای اصلی که در شرایط وصل کلید، وظیفۀ عبور جریان را بر عهده دارند و کنتاکتهای جرقه زن یا Arcing Contact ها که در لحظۀ قطع و وصل کلید وظیفۀ هدایت جرقه به سمت جرقه گیر را دارا میباشند.
در بعضی از انواع این کلیدها، از یک دمنده و یا یک حلقۀ مغناطیسی برای هدایت جرقه به داخل جرقهگیر استفاده میشود، در حالتی که از دمنده استفاده شود، جریان هوا باعث هدایت جرقه به سمت جرقهگیر خواهد شد.
در حالتی که از حلقۀ مغناطیسی استفاده شود، جریان عبوری از حلقه، نیرویی مغناطیسی ایجاد کرده که این نیرو، جرقه را به سمت بالا هدایت میکندبا این کار جرقه از داخل محفظه جرقهگیر عبور خواهد کرد.
در لحظۀ قطع کلید، ابتدا کنتاکتهای اصلی کلید از هم جدا شده در حالی که کنتاکت های جرقه زن هنوز به هم اتصال دارند با جدا شدن کنتاکت های جرقه زن، بین آنها جرقه به وجود آمده که این جرقه از داخل محفظۀ جرقهگیر عبور کرده و خاموش میشود.
استفاده از کنتاکت های جرقه زن، هم چنین باعث میشود تا بین کنتاکتهای اصلی جرقهای به وجود نیاید و در نتیجۀ این کنتاکتها آسیبی نبینند.
در این کلیدها ممکن است از فیوزهای فشارقوی جهت حفاظت در برابر جریانهای اتصال کوتاه استفاده شده باشد.
مکانیزم قطع و وصل این کلیدها معمولاً به صورت فنر شارژ شده است، بدین صورت که فنر مکانیزم توسط اهرم و به صورت دستی و یا توسط یک موتور الکتریکی شارژ شده و کلید در وضعیت آماده برای بهرهبرداری قرار میگیرد.
با فشار دادن دکمه ON بر روی کلید کلید وصل و با فشردن دکمه Off کلید قطع میشود.
در نوعی از این کلیدها، میتوان از آن به عنوان کلید زمین نیز استفاده کرد. بدین صورت که پس از بیرون آوردن کلید از داخل تابلو، توسط اهرم مربوطه ورودیهای کلید به هم متصل میشوند. با جازدن کلید داخل تابلو، این ورودیها زمین شده که باعث میشود تا مصرفکننده پشت کلید، از نظر الکتریکی زمین شود. این وضعیت توسط صفحهای در جلوی کلید نشان داده میشود.
حریم خطوط نیروی برق کمتر از یک کیلوولت، به صورت زمینی بوده که حداکثر آن (۱٫۳) متر میباشد.
الف ـ حریم خطوط نیروی برق ردیف ولتاژ ۱ تا ۲۰ کیلوولت به صورت زمینی بوده که حداکثر (۲٫۱۰) متر میباشد.
ب ـ حریم خطوط نیروی برق ردیف ولتاژ ۳۳ کیلوولت به صورت زمینی بوده که حداکثر (۳٫۵) متر میباشد.
تبصره ـ حداقل میزان حریم در خطوط فشار ضعیف و متوسط موضوع بندهای (۱) و (۲) و یا جایگزینی حریم هوایی به جای حریم زمینی حداکثر تا مقادیر مندرج در بندهای مذکور با شرط وجود حق دسترسی به خطوط برق و کمال انتفاع از آن، براساس نوع هادی، ضوابط فنی ابلاغی وزارت نیرو، عوارض طبیعی، موقعیت محلی و سایر شرایط مطابق نظر وزیر نیرو تعیین میشود.
الف ـ حریم خطوط نیروی برق ردیف ولتاژ ۶۳ کیلوولت به صورت زمینی و برابر (۸) متر میباشد.
ب ـ حریم خطوط نیروی برق ردیف ولتاژ ۱۳۲ کیلوولت به صورت زمینی و برابر (۹) متر میباشد.
ج ـ حریم خطوط نیروی برق ردیف ولتاژ ۲۳۰ کیلوولت به صورت زمینی و برابر (۱۱٫۹) متر میباشد.
د ـ حریم خطوط نیروی برق ردیف ولتاژ ۴۰۰ کیلوولت به صورت زمینی و برابر (۱۴) متر میباشد.
هـ ـ حریم خطوط نیروی برق ردیف ولتاژ ۷۶۵ کیلوولت به صورت زمینی و برابر (۲۵) متر میباشد.
تبصره ـ وزارت نیرو میتواند در داخل و خارج از محدوده شهرها به صورت کلی یا موردی براساس ضوابط فنی ابلاغی آن وزارت، موقعیت محلی و سایر شرایط و به شرط اطمینان از استقامت خط، حریم هوایی را به شرح زیر اعمال نماید؛ در این صورت سی درصد (۳۰%) از حریمهای زمینی بند (۳) لازمالاجراء میباشد:
۱ـ در خطوط نیروی برق ردیف ولتاژ ۶۳ کیلوولت حریم افقی (۳) متر و حریم عمودی (۶) متر میباشد.
۲ـ در خطوط نیروی برق ردیف ولتاژ ۱۳۲ کیلوولت حریم افقی (۴٫۵) متر و حریم عمودی (۷) متر میباشد.
۳ـ درخطوط نیروی برق ردیف ولتاژ ۲۳۰ کیلوولت حریم افقی (۶٫۵) متر و حریم عمودی (۸) متر میباشد.
۴ـ درخطوط نیروی برق ردیف ولتاژ ۴۰۰ کیلوولت حریم افقی (۹) متر و حریم عمودی (۱۰) متر میباشد.
۵ ـ درخطوط نیروی برق ردیف ولتاژ ۷۶۵ کیلوولت حریم افقی (۲۰) متر و حریم عمودی (۱۵) متر میباشد.
ماده۳ـ در مواردی که خطوط هوایی فشار قوی از عوارض طبیعی نظیر جنگل، کوه و دره عبور نماید و همچنین در مواردی که اعمال حریم زمینی دشوار باشد، به پیشنهاد شرکت برق مربوط و تصویب وزیر نیرو با رعایت ضوابط فنی و ایمنی، میتوان به صورت موردی حریمهای هوایی مندرج در تبصره بند (۳) ماده (۳) را با شرط وجود حق دسترسی به خطوط برق و کمال انتفاع از آن، جایگزین حریم زمینی نمود.
ماده۴ـ در مورد توسعه محدوده شهر در اراضی و املاک خارج از محدودهای که قبلاً خطوط نیروی برق با استفاده از حق حریم در آن ایجاد شده، وزارت نیرو و شرکتهای برق کماکان از حق حریم استفاده مینمایند.
ماده۵ ـ در صورتی که ردیفهای ولتاژی در آینده بین ردیفهای ولتاژ مذکور در این تصویبنامه به وجود آید حریم زمینی و یا هوایی آن به تناسب حریم نزدیکترین ردیف ولتاژ بالاتر آن تعیین خواهد شد.
تبصره ـ تعیین و تشخیص ردیف ولتاژ خطوط نیروی برق با وزارت نیرو میباشد.
ماده۶ ـ هرگونه عملیات ساختمانی و اقداماتی نظیر ایجاد تأسیسات صنعتی، مسی، مخازن سوخت، انبارداری و تأسیسات دامداری یا باغ یا درختکاری در مسیر و حریم زمینی و هوایی خطوط انتقال و توزیع نیروی برق ممنوع است و فقط اقداماتی از قبیل زراعت فصلی و سطحی، حفظ یا کاشت درختان کم ارتفاع، حفرچاه و قنوات بدون استفاده از دکل حفاری، اکتشاف و بهرهبرداری از معادن، راهسازی و احداث شبکه آبیاری مشروط براینکه مانعی برای دسترسی به خطوط برق برای وزارت نیرو و شرکتهای برق ایجاد ننماید و سبب ایجاد خسارت برای تأسیسات خطوط برق نگردد با رعایت ماده (۸) این تصویبنامه بلامانع است.
تبصره۱ـ تراکم و نوع درختان کم ارتفاع با توجه به وضعیت جغرافیایی محل و سایر شرایط توسط وزارت نیرو با کسب اطلاع از مراجع ذیربط اعلام خواهد شد.
تبصره۲ـ ایجاد شبکه آبیاری، حفر چاه و قنوات و راهسازی در اطراف پایههای خطوط نباید در فاصلهای کمتر از (۳) متر از پیپایهها انجام گیرد. بهرهبرداری از معادن باید با رعایت ضوابط فنی از جمله ضوابط استقامت خطوط و در فاصلهای بیشتر از حریم زمینی مربوط به آن خط از اطراف پایههای آن انجام پذیرد.
تبصره۳ـ استفاده از مواد منفجره در مسیر و حریم خطوط برق ممنوع است.
تبصره۴ـ آن قسمت از بام ساختمانهایی که در محدوده زیر حریم هوایی در خارج از مسیر و حریمهای زمینی و هوایی قرار دارد، باید با شیب بیش از (۴۵) درجه باشد. در صورتی که سقف ساختمانهای موضوع این تبصره فاصلهای بیش از (۴) متر از حریم عمودی داشته باشند رعایت این تبصره اامی نیست.
ماده۷ـ اشخاصی که بر خلاف مقررات این تصویبنامه اقدام به عملیات و تصرفاتی در مسیر و حریمهای زمینی و هوایی و در زیر حریم هوایی خطوط برق نمایند، مکلفند به محض اعلام وزارت نیرو و یا شرکتهای برق، عملیات و تصرفات را متوقف و به هزینه خود نسبت به رفع آثار عملیات و تصرفات مبادرت نمایند. در غیراین صورت براساس لایحه قانونی رفع از تأسیسات آب و برق کشور ـ مصوب ۱۳۵۹ـ عمل میشود.
ماده۸ ـ کلیه عملیات مربوط به راهسازی، کشاورزی، حفر چاه و قنوات، عبور و حمل بار و ماشینآلات و مانند آن در مسیر و حریم خطوط نیروی برق و در زیر حریم هوایی توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی باید با رعایت اصول حفاظتی به منظور جلوگیری از بروز خطرات جانی و ورود خسارات مالی باشد و در مورد حفر چاه، قنوات و راهسازی قبلاً از شرکتهای برق وزارت نیرو، استعلام و اجازه کتبی کسب گردد و در هر حال نظر شرکتهای ذیربط باید ظرف یک ماه از تاریخ وصول درخواست اعلام شود.
ماده۹ـ حریم کابلهای برق در زیرزمین و زیر سطح آب نیممتر به صورت افقی و تا دو متر به صورت عمودی از محور کابل مطابق ضوابط فنی وزارت نیرو با حق دسترسی میباشد و در مواردی که کابل با سایر تأسیسات شهری از قبیل تلفن، لولهکشی آب، فاضلاب، گاز و مانند آن تقاطع نماید ضوابط فنی متداول شبکه انتقال و توزیع نیروی برق باید رعایت شود.
ماده۱۰ـ رعایت حریم و ضوابط فنی مصوب خطوط نیروی برق توسط اشخاص حقیقی و حقوقی اامی است و در هر مورد که تأسیسات زیربنایی جدید مانند خطوط مخابراتی، راه و راهآهن، نفت، گاز، آب و فاضلاب با خطوط نیروی برق تقاطع نماید یا در حریم آن واقع شود این عمل با اخذ مجوز از وزارت نیرو یا شرکتهای برق ذیربط انجام میگردد. در مواردی که خطوط جدید نیروی برق از روی تأسیسات زیربنایی موجود عبور نماید رعایت حریم و ضوابط مربوطه با هماهنگی دستگاههای ذیربط اامی است.
ماده۱۱ـ به منظور اطلاع صاحبان اراضی و املاک واقع در مسیر و حریم خطوط نیروی برق و جلب توجه آنان به اجرای مفاد قانون سازمان برق ایران، وزارت نیرو یا شرکتهای برق از طریق نشر آگهی در جراید و یا سایر وسایل مقتضی قابل استناد، آغاز اجرای عملیات احداث خط نیروی برق را اعلام میکند.
ماده۱۲ـ در صورت کاهش حریمهای خطوط برق در اجرای این تصویبنامه و پرداخت مابهازایی به دلیل اعمال محدودیتهای پیشین و براساس مستندات موجود توسط شرکتهای برق، محدودیتهای پیشین به درخواست مالک و تأدیه وجه آن به قیمت کارشناسی روز با رعایت مقررات مربوط مرتفع میشود.
تبصره ـ چنانچه حریمهای خطوط برق واقع در معابر عمومی و یا اراضی متعلق به بخشهای عمومی و دولتی و یا نیروهای نظامی و انتظامی کاهش یابد، املاک یا اراضی آزاد شده بدون دریافت هرگونه وجهی به دستگاه اجرایی مربوط واگذار خواهد شد. در مورد سایر اراضی برابر با طرحهای توسعه و عمران کالبدی ذیربط مصوب اقدام خواهد شد.
مطالعه نسخه کامل این مقاله در لینک زیر
درباره این سایت